معرفی معاملات با فرکانس بالا (HFT)

۱. معاملات با فرکانس بالا چیست؟

معاملات با فرکانس بالا نوعی از معاملات الگوریتمی است که از رایانه‌های قدرتمند و الگوریتم‌های پیچیده برای اجرای تعداد زیادی سفارش با سرعت‌های بسیار بالا استفاده می‌کند. شرکت‌های HFT معمولاً دارایی‌ها را برای دوره‌های بسیار کوتاهی نگه می‌دارند، اغلب میکروثانیه یا میلی‌ثانیه، با هدف سود از تفاوت‌های قیمت کوچک یا ناکارآمدی‌های بازار.

ویژگی‌های کلیدی HFT:

• سرعت: الگوریتم‌های HFT می‌توانند داده‌های بازار را تحلیل کنند و معاملات را در میکروثانیه اجرا کنند، بسیار سریع‌تر از هر معامله‌گر انسانی.
• حجم: شرکت‌های HFT تعداد زیادی معامله انجام می‌دهند، اغلب بخش قابل توجهی از کل حجم بازار را تشکیل می‌دهند.
• دوره‌های نگهداری کوتاه: موقعیت‌های HFT معمولاً برای مدت‌های بسیار کوتاهی نگه داشته می‌شوند، اغلب تنها چند ثانیه یا میلی‌ثانیه.
• الگوریتم‌های پیچیده: الگوریتم‌های HFT پیچیده‌اند و به طور مداوم تکامل می‌یابند و از مدل‌های آماری و ریاضی پیشرفته برای شناسایی و بهره‌برداری از فرصت‌های معاملاتی استفاده می‌کنند.

۲. فناوری‌های امکان‌ساز HFT:

چند فناوری کلیدی، امکان انجام معاملات با فرکانس بالا را فراهم می‌کنند:

• هم‌مکانی سرورها: شرکت‌های HFT سرورهای خود را در همان مراکز داده‌ای که در آن‌ها به بورس‌های معامله‌شده متصل می‌شوند قرار می‌دهند. این فاصله‌ای که داده‌ها باید طی کنند را کاهش می‌دهد، تاخیر (زمان لازم برای انتقال اطلاعات) را کم می‌کند و اجرای سریع‌تر معاملات را ممکن می‌سازد.
• شبکه‌های کم‌ تاخیر: شرکت‌های HFT از شبکه‌های تخصصی با تاخیر پایین برای اتصال سرورهایشان به بورس‌ها استفاده می‌کنند. این شبکه‌ها برای سرعت بهینه‌سازی شده‌اند و می‌توانند داده‌ها را در میکروثانیه منتقل کنند.
• رایانش با کارایی بالا: الگوریتم‌های HFT به رایانه‌های قدرتمند با سخت‌افزار تخصصی، مانند آرایه‌های گیت قابل برنامه‌ریزی میدانی (FPGAs)، برای پردازش مقادیر زیادی از داده‌ها و اجرای معاملات با سرعت برق‌آسا نیاز دارند.

۳. نقش HFT در بازار فارکس:

HFT نقش قابل توجهی در بازار فارکس ایفا می‌کند، با ارائه نقدینگی، کاهش اسپردها و افزایش کارایی بازار. با این حال، به دلیل پتانسیل تشدید نوسانات بازار و ایجاد مزیت‌های ناعادلانه برای شرکت‌های HFT، مورد انتقاد هم قرار گرفته است.

• ارائه نقدینگی: شرکت‌های HFT غالباً به عنوان سازندگان بازار عمل می‌کنند و با ارائه نقدینگی از طریق همواره نقل قول قیمت‌های خرید و فروش برای جفت‌ارزها، اطمینان می‌دهند که همیشه خریداران و فروشندگان در بازار موجود باشند.
• کشف قیمت: الگوریتم‌های HFT می‌توانند به سرعت داده‌های بازار را تحلیل کنند و تفاوت‌های قیمتی را تشخیص دهند، که منجر به کشف قیمت سریع‌تر و بازارهای کارآمدتر می‌شود.
• نوسان: HFT می‌تواند به نوسان بازار کمک کند، بخصوص در دوران‌هایی با نقدینگی پایین یا فشار بازار.
• افت‌های ناگهانی قیمت (فلاش کراش): در موارد نادر، الگوریتم‌های HFT می‌توانند فلاش کراش‌ها را به وجود آورند، که افت‌های ناگهانی و شدید قیمت را که از طریق زنجیره‌ای از سفارش‌های فروش ایجاد می‌شود، به وجود می‌آورد.

۴. ملاحظات نظارتی:

با توجه به خطرات بالقوه مرتبط با HFT، نهادهای نظارتی اقدام‌های متعددی را برای کاهش اثرات منفی آن اعمال کرده‌اند. این اقدامات عبارتند از:

• قطع‌کننده‌های مدار (Circuit Breakers): این‌ها توقف‌های موقت معاملات هستند که زمانی که قیمت‌ها خیلی سریع حرکت می‌کنند، فعال می‌شوند تا بازار فرصت تثبیت پیدا کند و از اثرات هم‌پیوندی نوسانات شدید جلوگیری شود.
• نظارت بازار: نهادهای نظارتی به دقت فعالیت HFT را رصد می‌کنند تا رفتارهای دستکاری یا معامله‌ای سوء استفاده را شناسایی و از بازارهای عادلانه و منظم حفاظت کنند.
• حداقل زمان‌های استقرار/سفارش باقی‌ماندن: برخی صرافی‌ها از شرکت‌های HFT می‌خواهند سفارش‌هایشان را برای مدت زمان حداقلی نگه دارند تا بتوانند لغو یا تغییر دهند. این کار با هدف جلوگیری از رفتارهایی مانند پرکردن بازار با سفارش‌ها و سپس لغو سریع آنها انجام می‌شود که ممکن است منجر به حرکت قیمت ساختگی شود.

۵. استراتژی‌های به کار گرفته‌شده در HFT:

شرکت‌های معاملات با فرکانس بالا مجموعه‌ای از استراتژی‌ها را برای کسب برتری در بازار به کار می‌گیرند که شامل موارد زیر است:

• سازنده بازار: شرکت‌های HFT به‌عنوان سازندگان بازار عمل می‌کنند و با ارائه نقدینگی از طریق به‌طور مداوم قیمت‌های خرید و فروش برای جفت‌ارزها، از اسپرد بین این قیمت‌ها سود می‌برند و سودهای کوچکی را بر روی تعداد زیادی معامله به‌دست می‌آورند.
• آربیتراژ آماری: این استراتژی به شناسایی و بهره‌برداری از تفاوت‌های قیمتی بین اوراق بهادار مرتبط می‌پردازد. مثلاً، الگوریتم HFT ممکن است اشتباه قیمت‌گذاری موقتی بین سهام و قرارداد آتی مربوطه را شناسایی کرده و معاملات را برای سود از تفاوت اجرا کند.
• معامله‌گری خبری: الگوریتم‌های HFT می‌توانند عناوین خبری و انتشار داده‌های اقتصادی را به‌صورت زمان واقعی تجزیه و تحلیل کنند و به رویدادهای بازارمحور سریع‌تر از معامله‌گران انسانی واکنش نشان دهند. این به آنها برتری در استخراج حرکت‌های قیمتی کوتاه‌مدت ناشی از خبر می‌دهد.
• تحلیل جریان سفارش: شرکت‌های HFT داده‌های جریان سفارش را تحلیل می‌کنند که شامل اندازه و جهت سفارش‌های ثبت‌شده در بازار است تا حرکات قیمت کوتاه‌مدت را پیش‌بینی کنند. با مشاهده الگوهای در دفتر سفارش، می‌توانند جهت احتمالی حرکت بازار را پیش‌بینی کرده و معاملات را متناسب با آن انجام دهند.

۶. تأثیر HFT بر معامله‌گران خرد:

ظهور HFT نگرانی‌هایی را در ارتباط با تأثیر آن بر معامله‌گران خرد ایجاد کرده است. برخی استدلال می‌کنند که شرکت‌های HFT به دلیل فناوری برتر و دسترسی به داده‌های بازار، مزیت نامتعارف دارد. با این حال، دیگران استدلال می‌کنند که HFT نقدینگی و کارایی بازار را بهتر می‌کند و به همه شرکت‌کنندگان بازار سود می‌رساند.

مزایای بالقوه برای معامله‌گران خرد:

• اسپردهای خرید-فروش باریک‌تر: معاملات با HFT می‌تواند منجر به اسپردهای خرید-فروش باریک‌تر شود و هزینه‌های معاملاتی برای معامله‌گران خرد را کاهش دهد.
• افزایش نقدینگی: HFT می‌تواند نقدینگی بازار را افزایش دهد و ورود و خروج معامله‌گران خرد را در قیمت‌های مطلوب آسان‌تر سازد.
• اجرای سریع‌تر: الگوریتم‌های HFT می‌توانند معاملات را با سرعتی چشمگیر اجرا کنند که احتمالاً منجر به قیمت‌های بهتری برای معامله‌گران خرد می‌شود.

معایب بالقوه برای معامله‌گران خرد:

• افزایش نوسان: معاملات با فرکانس بالا می‌تواند به نوسان بازار منجر شود و مدیریت ریسک و پیش‌بینی حرکات قیمت را برای معامله‌گران خرد دشوار سازد.
• افت‌های فلاش: الگوریتم‌های HFT می‌توانند فلاش کراش‌ها را ایجاد کنند و منجر به زیان‌های قابل توجه برای معامله‌گران خرد که در سمت نادرست بازار قرار می‌گیرند.
• دسترسی نامتساوی به فناوری: معامله‌گران خرد ممکن است به فناوری با سرعت بالا و داده‌های بازار مشابه آنچه در اختیار شرکت‌های HFT است دسترسی نداشته باشند و این می‌تواند آنها را در موقعیتی نامناسب قرار دهد.